Nederland heeft weinig op met newsfluencers
Nederlanders luisteren het liefst naar de gevestigde orde. Terwijl in andere landen zelfstandige journalisten, vloggers en podcasters steeds meer invloed krijgen, domineren in Nederland vooralsnog de gevestigde kranten en televiezenders.
Het Reuters Instituut komt regelmatig met relevante rapporten op de proppen. In hun meest recente onderzoek wordt het fenomeen news creators onder de loep genomen. Hieronder wordt verstaan: personen die op eigen titel online content produceren waarmee zij het publieke debat beïnvloeden. Ze worden ook wel newsfluencers genoemd.
Wat opvalt is dat in Nederland, vergeleken met de 24 landen in het onderzoek, mensen weinig op hebben met newsfluencers. Er wordt relatief weinig content van individuele producenten geconsumeerd, en ook beleidsbepalers gaan er weinig op bezoek. In andere landen wordt het fenomeen een stuk serieuzer genomen. Politiek leiders als Macron (Frankrijk) en Starmer (V.K.) geven regelmatig interviews aan YouTubers en TikTokkers, Donald Trump zette tijdens zijn campagna vol in op podcasts en de moord op Charlie Kirk was wekenlang wereldnieuws.
NB Vanwege de onderzoeksmethodologie ontbreken enkele bekende en veelbesproken namen als Tim Hofman, Sander Schimmelpenninck en Raymond Mens. De precieze samenstelling van de uiteindelijke lijst heeft echter geen invloed op de strekking van dit artikel.
Een langzame opmars van online stemmen
De tabellen zijn duidelijk. Nederlanders volgen voornamelijk de vertrouwde nieuwsmerken. De NOS, de grote kranten en een handvol gevestigde journalisten zijn de belangrijkste bronnen voor online nieuws. Het aantal gebruikers dat actief nieuws zoekt bij alternatieve of zelfstandige bronnen is klein, zeker in vergelijking met landen als de Verenigde Staten waar het nieuwslandschap al veel verder is versnipperd.
Dit betekent echter niet dat er online helemaal niks gebeurt. Accounts als Cestmocro (1,2 miljoen volgers op Instagram) en RapNieuwsTV weten met memes, muziek en maatschappelijk commentaar een jong publiek te bereiken. Toch is er terechte kritiek op deze platforms vanuit de journalistieke hoek. Beide accounts doen doorgaans niet aan bronvermelding en wederhoor, om over fact-checking nog maar te zwijgen.
Buitenlandse bronnen
Kenmerkend voor Nederland is de blik naar buiten. De meesten van ons zijn prima in staat Engelstalige kost te verteren, dus putten veel Nederlanders dagelijks uit een internationaal palet aan bronnen. Denk aan Amerikaanse politieke commentatoren, Britse explainers op YouTube of internationale podcasts die via TikTok-fragmenten doorsijpelen. Vooral onder jongeren zijn internationale creators een vanzelfsprekend onderdeel van hun nieuwsdieet.
Satire als nieuwsbron
Een ander opvallend fenomeen is de rol van infotainment. Zo is Arjen Lubach inmiddels uitgegroeid tot een serieuze nieuwsbron. Zijn programma combineert humor met maatschappelijke duiding en wordt door de respondenten gezien als een toegankelijke vorm van journalistiek.
Daarnaast timmert de jonge Bender (Benjamin Buit) hard aan de weg. Zijn reportages van demonstraties en rellen krijgen honderdduizenden views op YouTube, en hij was een van de drie genomineerden voor de Televizier-Ring Online-videoserie 2025.
De toekomst
Dat newsfluencers nog niet mainstream zijn, betekent niet dat je het fenomeen kunt negeren. Kijk goed naar trends in het buitenland, en houd in de gaten waar jongeren hun nieuws vandaan halen. De mix tussen nieuws en entertainment doet bij de oude garde nog wenkbrauwen fronzen, maar is wel een bewezen methode om je nieuws aan de man te brengen.
Wie in de komende jaren zichtbaar wil blijven, doet er goed aan zich te richten tot zowel nieuwsredactie als newsfeed. De digitale wereld biedt mogelijkheden te over, dus vindt een niche die bij je past!